Ինքնաստուգում
1.Ձևակերպել «Պատերազմ» հասկացությունը:
Պատերազմի դրական, բացասական հետևանքները:
Պատերազմը լինում է իրար թշնամի երկրների մեջ , ու հիմնականում պատերազմ սկսում է այն երկիրը որը ուժեղ է, և իր ուժերի վրա վստահ։
Դրական հետևանք ունենում է հաղթող երկիրը , բացասական ունենում է պարտված երկիրը ։
Երկու երկրների համար էլ բացասական են մարդկանց կորուստը ու քաղաքների ։
2.Ռուս-պարսկական 1804-1813թթ-ի, 1826-1828թթ.-ի պատերազմը:
Ա. Նախադրյալները
Տարածքների մեծացում։
Բ. Ընթացքը/նշումներ կատարել քարտեզի վրա:
19-րդ գարի սկզբին Ռուսաստանը սկսեց անդրկովկասյան տարածաշրջանի գրավման գործը ։
1801թ-ին խաղաղ ճանապարհով Ռուսաստանի կազմի մեջ անցան Լոռին , Փամբակը , Շամշադինը , Իջևանը։
1804 թ-ին Ռուսաստանը գրավեց Գանձակը , պաշարեցին Երևանի բերդը , բայց չկարողացան գրավել ։
1805 -թին ռուսական բանակը գրավեց Շիրակը ։
1808 թ-ին նորից փորձեցին գրավել Երևանը , չկարողացան ։
Գ. Ավարտը
Պարսկաստանի գահաժառանգ Աբաս— Միրզան ծանր պարտություն կրելուց հետո ստիպված եղավ հաշտության պայմանագիր կնքի ։1813թ․ հոկտեմբերի 12-ին Գյուլիստանի պայմանագրով կնքվեց հաշտություն ։ Այդ պայմանագրով Ռուսաստանին անցավ Արևելայն Վրաստանը , արևելյան Անդրկովկասը , Գանձակը , Արցախը , Շիրակը , Զանգեզուրը , Լոռին , Շամշադինը։
1827 թ-ին ռուսական բանակը գրավեց Թավրիզը , Խոյը , Սալմաստը , Ուրմիան ու ուզում էին գրավել Թավրիզը ։ Շահը ստիպված էր հաշտություն խնդրել ։1828 թ․ փետրվարի 10-ին Թուրքմենչայ գյուղում կնքվեց հաշտության պայմանագիր , ըստ որի Ռուսաստանին անցան նաև Երևանի ու Նախիջևանի խանությունները ։ Խոյն ու Սալմաստը մնաց Պարսկաստանին ։ Այսպիսով մեծ քանակությամբ հայեր վերադարձան իրենց հողերին ։
3. Գյուլիստանի պայմանագիրը, Թուրքմենչայի պայմանագիրը
Ա.Երբ, որտեղ , ում միջև կնքվեց պայմանագիրը:
Գյուլիստանի պայմանագիր, ռուս-պարսկական (1804-1813) պատերազմից հետո ստորագրված հաշտության պայմանագիր՝ Ռուսական կայսրության և Ղաջարական Պարսկաստանի միջև: Իրադարձությունը տեղի է ունեցել Արցախի Գյուլիստան գյուղում, 1813 թվականի հոկտեմբերի 12-ին:
4. Ինչ շահեցին.
Հայերը մեծ հույսեր ունեին ազատ ել Պարսկակա լծից , բայց մնացին ձեռնունայն։
Ռուսները գրավեցին տարածքներ , հաղթեցին պատերազմը։
Պարսիկները պարտվեցին , բայցկար լավ նորություն իրենց համար, նրանք որոշ տարածքներ հետ վերադարձվեցին։
5. համեմատել այս երկու պատերազմները, պայմանագիրը հայկական կողմի տեսանկյունից:
Երկու պատերազմներն էլ ռուսները չեն սկսել , բայց իրանք են հաղթել , մեծ քանակի կամավոր հայեր են մասնակցել հույս ունենալով , որ դուրս կգան պարկական լծից ու կմիանան Ռուսաստանին , բայց հուսախաբ են եղել , երբ պայմանագրերը ստորագրելուց հայկական գրավայլ տարածքները վերադարձրել են։
6.Ռուս-թուրքական 1806-1812թթ-ի, 1828-1829թթ.-ի պատերազմը:
Ա. Նախադրյալները
Ֆրանսիայի դրդմամբ Թուրքիան դեկտեմբերի 18-ին պատերազմ է հայտարարում Ռուսաստանին։
Բ. Ընթացքը
Կովկասում ռազմական գործողությունները ընթացել են Գյումրիի մոտ , որտեղ ռուսական 7000 -ոց բանակը պարտության մատնեց թուրքական 20․000-ոց բանակին։
Գ. Ավարտը
1812 թ-ի մայիսի 16-ին հայազգի դիվանագետ Մանուկ Բեյի պալատում կնքվել է Բուխարեստի հաշտության պայմանագիրը, համաձայն որի՝ Թուրքիան ճանաչել է Բեսարաբիայի անցումը Ռուսաստանին:
7․ Նշել Բուխարեստը:
Բարի գալուստ Մարի Աղայանի բլոգ 