Նյարդային համակարգ, կառուցվածքը, ֆունկցիան,հիվանդություն

Նյարդային համակարգը կարգավորում է բոլոր օրգանների և օրգան-համակարգերի փոխկապակցված գործունեությունը․ որոշում է մկանների կծկումների հաջորդականությունը, շնչառության և սրտի գործառույթների ուժգնությունը, վերահսկում և շտկում օրգանիզմի գործունեությունը։ Այն վերահսկում է ներզատական համակարգի միջոցով իրականացվող հումորալ կարգավորումը և միաժամանակ կապ է հաստատում օրգանիզմի և միջավայրի միջև՝ նպաստելով օրգանիզմի հարմարվողականությանը միջավայրի փոփոխվող պայմաններում։ Եվ վերջապես, նյարդային համակարգի միջոցով մարդը զգում, ճանաչում է միջավայրի առարկաները, ընկալում միջավայրից եկող գրգիռները, պահպանում ստացված տեղեկատվությունը և օգտագործում իր պահանջմունքների համար։ Նյարդային համակարգով են պայմանավորված գիտակցությունը, մտածողությունը, խոսքը, վարքագիծը։ Այսպիսով՝ նյարդային համակարգի հիմնական գործառույթն օրգանիզմի կողմից ներքին և արտաքին միջավայրից հաղորդվող տեղեկատվության վերլուծությունն է և համապատասխան գործողությունների իրականացումը։ Նյարդային համակարգի կառուցվածքային և գործառական միավորը նյարդային բջիջն է՝ նեյրոնը։ Նեյրոնը ունի մարմին և ելուստներ։ Վերջիններից են կարճ ելուստները, որոնք կոչվում են դենդրիտներ, իսկ երկար նյարդաթելը՝ աքսոն, որն ավարտվում է նախասինապսային ելուստով։ Նշված տարրերից յուրաքանչյուրը կատարում է որոշակի ֆունկցիա։ Նեյրոնի մարմինը սնուցող դեր է կատարում։ Նրանում կան բազմաթիվ օրգանոիդներ, ուր սինթեզվում են կենսաբանական կարևոր միացություններ և փոխադրվում աքսոն ու դենդրիտներ։ Դենդրիտներն ընդունում են տեղեկատվությունը, իսկ աքսոնը նյարդային ազդակը մարմնից հաղորդում է այլ նեյրոններին կամ օրգաններին։ Աքսոնների մի մասը պատված է էլեկտրամեկուսիչ սպիտակ ճարպանման նյութի թաղանթով՝ միելինով, իսկ մյուս մասը դրանից զուրկ է։ Աքսոնի երկարությունը կարող է լինել մինչև 100 սմ և ավելի։ Մարդու նյարդաթելերի ընդհանուր գումարային երկարությունը 1 միլիարդ մետր է, որը հավասար է Երկրից մինչև Լուսին, ապա նորից հետ՝ Երկիր ընկած տարածությանը։ Նյարդաթելերի խրձերն առաջացնում են նյարդեր, որոնք պատված են ընդհանուր թաղանթով։ Ըստ գործառական բնույթի նյարդերը լինում են զգացող, շարժիչ և խառը։ Զգացող նյարդերը նյարդային ազդակները հաղորդում են կենտրոնական նյարդային համակարգ։ Շարժիչ նյարդերը կենտրոնական նյարդային համակարգից պատասխան ազդակները հաղորդում են ծայրամասային օրգաններին։ Խառը նյարդերը պարունակում են զգացող և շարժիչ նյարդաթելեր։ Նեյրոնների ձևերը բազմազան են։ Տարբերում են բրգաձև, աստղաձև, զամբյուղաձև, կլորավուն, ձվաձև և այլն։ Ըստ ելուստների քանակի նեյրոնները հիմնականում լինում են միաբևեռ, երկբևեռ և բազմաբևեռ։ Միաբևեռ նեյրոնների մարմնից դուրս է գալիս մեկ ելուստ։ Երկբևեռ նեյրոններն ունեն երկու ելուստ, իսկ բազմաբևեռները՝ բազմաթիվ դենդրիտներ և մեկ աքսոն։ Ողնաշարավոր կենդանիների ու մարդու նյարդային համակարգում հիմնականում գերակշռում են երկբևեռ և բազմաբևեռ նեյրոններ։ Գործառական բնույթով տարբերում են զգայական, միջադիր (ներդիր) և շարժողական նեյրոններ։ Զգայական նեյրոնները զգայարաններից ազդակներ են հաղորդում կենտրոնական նյարդային համակարգ։ Նրանց մարմինները տեղավորված են գլխուղեղից և ողնուղեղից դուրս գտնվող նյարդային հանգույցներում։ Նյարդային հանգույցները նեյրոնների մարմինների կուտակներ են։ Շարժողական նեյրոնները գլխուղեղից և ողնուղեղից պատասխան ազդակները հաղորդում են կմախքային մկաններին և ներքին օրգաններին։ Միջադիր նեյրոնները տեղավորված են կենտրոնական նյարդային համակարգում և կապ հաստատում զգայական ու շարժողական նեյրոնների միջև։ Նեյրոնը մասնագիտացված բջիջ է, որն ընդունում, մշակում, ծածկագրում, պահպանում և հաղորդում է տեղեկատվությունը, կապ է հաստատում ուրիշ նեյրոնների և տարբեր օրգանների բջիջների միջև։ Նեյրոնին բնորոշ է նյարդային ազդակների առաջացումն ու հաղորդումը։ Նյարդային ազդակը էլեկտրական ալիք է, որն առաջանում է նեյրոնի մարմնում և հաղորդվում աքսոնով։ Նյարդային համակարգի հիվանդության շատ տեսակներ կան: Աուտիզմը տարածված նեյրոզարգացվածության խանգարում է, որը, առաջին հերթին, ի հայտ է գալիս նորածինների մոտ կամ վաղ մանկության ընթացքում և, ընդհանուր առմամբ ունենում է կայուն զարգացման արագություն։ Աուտիզմով հիվանդ մարդիկ ինչ-որ բնագավառներում կարող են լինել թույլ, բայց նորմալ կամ գերազանց մեկ այլ ոլորտում։ Ախտանիշները, մեծամասամբ, ի հայտ են գալիս 6 ամսական հասակից հետո, հաստատվում են 2-3 տարեկանում և տենդենցով շարունակվում են մինչև մանկություն՝ շատ հաճախ թաքնված ձևով։ Դա արտահայտվում է ոչ թե մեկ ախտանիշով, այլ մի շարք ախտանիշների խմբով՝ սոցիալական շփումների և հաղորդակցման խանգարումներ, սահմանափակ հետաքրքրությունների շրջանակ և կրկնողական վարքագիծ։ Այլ ոլորտներ, ինչպիսիք են անոմալ սնուցումը, նույնպես, տարածված են, սակայն ախտորոշման ժամանակ էական նշանակություն չունեն։ Աուտիզմի եզակի ախտանիշները հատուկ են ողջ պոպուլյացիային և գրեթե չեն տարբերվում հիվանդության ընդհանուր ախտանիշներից։

Կատարելություն չկա

Կատարելություն չկա այս աշխարհում։ Բոլորը ունեն թերուցյուններ իրենց մեջ։ Բայց շատ մարդիկ իրենք իրենց ավելի բարձր են գնահոտում քան կան։ Բայց իրարկե պետք է մարդին իրեն գոնե մի քիչ սիրի, որպիսի նա կարողանա իրեն հոք տանել , իրեն խնամել և իրեն աջակցել։ Կատարելություն կարող է լինել հագուստը , հեռախոսը , և այն նրանք ինչ մարդ օգագործում է։ Նաև հետաքրքրասեր մարդկանց համար կարող է գիրքը լինել կատարյալ։
Մեր ժամակներում կատարյալ մարդ չկա։ Եվ կարծում եմ, որ իմ հասակակիցների մեջ չեմ կարող գնել կատարյալ մարդ։ Կատարելության կարող է մարդու համար լինել իր ծնողները և իր համար թանգ մարդ , եթե նա գնահատում էն նրանք և նրանց կատարած աջակցուցյունը իրեն։
Մարդիկ կան, որ իրենց թերությունների համար, որը իրականում մանրուք է ձեզ են բերում կոմպլեքսներ։ Բայց նրանք չեմ հասկանում, որ կան կոմպլեքսներ, որ թերությունը դարձնում է առավելություն։

классная работа

Задание 11. Переведите на русский язык данные предложения.
1. Երեկոյան ես նամակ էի գրում: Вечером я писал письмо.
2. Երեկ մենք ճաշում էինք միասին: Мы вместе обедали вчера.
3. Առաջ դու հաճախ էիր նկարում, իսկ հիմա` շատ հազվադեպ: Раньше вы часто рисовали, а теперь очень редко.
4. Հիմա ես մի քիչ հասկանում եմ ռուսերեն, իսկ առաջ չէի հասկանում:
Сейчас я немного понимаю по-русски, а раньше не понимал.
5. Ուսուցչուհին բացատրում էր դասը, բայց Սերգեյը չէր լսում:
Учитель объяснял урок, но Сергей не слушал.
6. Երեկ երեկոյան մենք միասին ընթրում էինք ու դիտում հեռուստացույց:
Вчера вечером мы вместе ужинали и смотрели телевизор.
7. Երեկ երեկոյան լսում էի Արմեն Տիգրանյանի «Անուշ» օպերան:
 Вчера вечером Я слушал оперу Армена Тиграняна «Ануш».
8. Անուշի դերերգը կատարում էր Հայկանուշ Դանիելյանը:
Ролевую песню Ануш исполнила Айкануш Даниелян.
9. Առաջ նրանց ընտանիքը ապրում էր այստեղ:
Когда-то здесь жила их семья.
10. Երեկ երեկոյան ես գիրք էի կարդում, իսկ հիմա կրկնում եմ քերականությունը:
Я читал книгу прошлой ночью, и теперь я повторяю свою грамматику.
11. Ես չգիտեմ՝ ինչ է քո քրոջ անունը:
Я не знаю, как зовут вашу сестру.

Задание 4. Вместо точек вставьте правильные глаголы.
1. Я часто писал пишу домой. (писать-писать)
2. Мой отец всегда по утрам читал газеты. (читай-читай)
3. Каждый день утром я пил кофе. (пить-пить)
4. Обычно я обедал дома. (есть-кушать)
5. Мой брат редко смортит телевидение. (Смотри смотри)
6. Я всегда делал домашнее задание. (делай-делай)

Ստեղծագործական աշխատանք

Տոները մարդկանց կյանքը հետաքրքիր դարձնելու համար են
Գիտեք , որ տոները մարդկանց ավելի հետաքրքիր են դարձնում։ Իմ կարծիքով տոները կարող են մարդկանց մեջ հետաքրքիրություն առաջացնել, թե ինչպես է այն նշվել հին ժամանակներում , ինչպիսի ուտեստներ են պատրաստել ։
Իմ կարծիքով ամենաշատը երեխաներին ուրախեցնող տոնը Նոր տարին է։ Ես նույնպես շատ-շատ եմ սիրում Նոր տարին, քանի որ իմ կարծիքով մտնում ենք նոր կյանք և բացում ենք նոր կյանքի առաջին էջը։
Նոր տարվա առևտուրը , դրանց պատրաստման եղանակը մեզ ավելի հետաքրքիր են դարձնում։ Իրականում ոչ միայն Նոր տարին, մենք ունենք ավելի ու ավելի տոներ։ Բայց կարող եմ ասել, որ ամենահետաքրքիր և սիրելի տոնը Նոր տանին է։ Նոր տարուն նաև ընտանիքի անդամներով միասին միմյանց նվերներ ենք նվիրում։

каникулы

Մարդու պահանջմունքները

Մասնակիցներ`

• Միջին դպրոցի 8-րդ դասարանի սովորողներ

Նպատակը`

• Ծանոթություն մարդու պահանջմունքներին
• Մարդու պահանջմունքների տեսակները

Խնդիրը`

• Ինչո՞ւ է մարդը անհիշելի ժամանակներից ձգտում ճանաչել ինչպես շրջակա միջավայրը, այնպես էլ իրեն: Մարդու ինչի՞ն է պետք իրեն իմանալը:

Օրինակ ՛ մարդ անհիշելի ժամանակից փորձում է ամեն բան իմանալ իր անցյալից, ներկայից և այլն: Մարդուն պետք է շատ իր կյանքի մասին իմանալ:

Ինչպե՞ս է արտահայտվում նոր միջավայր, նոր աշխարհ ստեղծելու մարդու ձգտումը: Մի՞շտ է այդ ձգտումը դրական հետևանքների հանգեցնում:

Եթե մարդը նոր կյանք ստեղծելու համար ՛ ձգտում է ամենինչին ապա  այո, որովհետև եթե մարդն ամենինչի պատրաստ է իր կյանքի ՛  երջանկության համար, այդ ձգտումները միշտ  էլ դրական կլինեն:

Արդյունքում`

• Սովորողները պատրաստում են հոդվածներ,. ֆոտոշարեր, տեսանյութեր մարդու պահանջմունքերի վերաբերյալ, կատարում վերլուծություններ

English homework

ex. 7-c

ex. 7-e

ex. 7-f

Հայոց լեզու տնային աշխատանք

1.Տրված բառերի բացառական հոլովը կազմի՛ր, դրանց վերջավորություններն ընդգծի՛ր և բացատրի՛ր Ա և Բ խմբերի բառերի բացառական հոլովաձևերի տարբերությունը:

Ա. Ամպ-ամպից, սառույց-սառույցից, տանտիկին-տանտիկնոջից, ձմեռ-ձմռանից, ամիս-ամսից, րոպե-րոպեից:
Բ. Բալենի-բալենիուց, մարդ-մարդուց, ամուսին-ամուսնուց, ընկերուհի-ընկերուհուց, գինի-գինուց:

Ա շարքում բառերի բացառական հոլովները ավարտվում են ից-ով, իսկ Բ շարքում ուց-ով։ Քանից որ Ա շարքում բառերը վերջանում են ի-ով, իսկ Բ շարքում ոչ։

2. Տրված բառերի բացառական հոլովը կազմի՛ր, դրանց հիմքերր (վերջավորությունից առաջ ընկած մասերը) ընդգծի՛ր և բացատրի՛ր Ա և Բ խմբերի բառերի բացառական հոլովաձևերի տարբերությունը:

Ա. Բառարան, մակերևույթ, ձի, այգի, անկողին, տուն,բնություն:
Բ. Ընկեր, քույր, գարուն, օր, հայր, մայր, աղջիկ, մարդիկ, կանայք:

Խմբում հնչյունափոխություն է լինում, և Ա խմբի բառերին վերջավորությունից առաջ տառ է ավելանում։

3. Բառակապակցություններ կազմի՛ր` հարցական դերանունները փոխարինելով բացառական հոլովով դրված գոյականներով և դերբայներով:

Խուսափել ինչից
Խուսափել շնից:
Առաջանալ (գոյանալ) ինչի՞ց
Առաջանալ կապիկից:
Քշվել ինչի՞ց
Քշվել քամուց:
Խոնավանալ ինչի՞ց:
Խոնավանալ ջրից

4. Տրված գործիական հոլովաձևերի վերջավորություններն առանձնացրո՛ւ և գտի՛ր Ա ևԲ խմբերի բառերի գործիական հոլովի կազմության տարբերությունը:

Ա. Շղարշով, լույսով, այգիով, տարով, հորաքրոջով, ընկերոջով:

Ա խմբի բոլոր բառերը ով վերջավորություն են ստանում:

Բ. Արյամբ, հեռացմամբ, խնդությամբ, նկարչությամբ, հիացմամբ:

Բ խմբի բոլոր բառերը ստացել են բ վերջավորություն:

5. Բառակապակցություններ կազմիր` հարցական դերանունները փոխարինելով գործիական հոլովով դրված գոյականներով:

Ծածկվել ինչո՞վ:-Վերմակով
Պատել ինչո՞վ:-Ներկով
Լցվել ինչո՞վ:-Տղրությամբ

Домашнее задание

Домашнее задание:

Напишите сочинение-рассуждение на тему «Что такое внутренний мир человека».

Внутренний мир человека – это его внутренняя сущность, это его взгляды, убеждения, нравственные качества, чувства, интересы. Внутренний мир человека гораздо важнее внешнего вида. Вся его сознательная духовная жизнь отражается во внутреннем мире человека. Каждый человек по-своему воспринимает все события и предметы внешнего мира, пропускает их через свое восприятие, дает свою оценку, поэтому в одних и тех же ситуациях люди ведут себя по-разному.